Цивилизациялуу дүйнөдө кайрымдуулук жөнүндө эч нерсе билбеген адамды табуу мүмкүн болбосо керек. Ошентсе дабул сөздүн артында эмне турганын, бул ишмердүүлүк тарыхый жолдо кандай өзгөргөнүн жана «Эл-Ди-Эс Черитиз» фонду бүгүнкү күндө кандай ролду ойноп жатканын эскертип коюунун зыяны жок.

«Сharities» деген сөз латын тилинен «caritas» деген сөздөн алынган, «кайрымдуулук» же «жакынына болгон сүйүү» дегенди билдирет. Анын түпкү мааниси – камкордукка жана боорукердикке негизделген руханий баалуулуктар. Ал эми заманбап англис тилинде ал муктаждарга жардам берүүнү жана коомдо оң өзгөрүүлөрдү жараткан социалдык демилгелерди колдоого багытталган иш-чараларды камтыган термин.

Бирок бул сөздү дүйнөнүн кайсы бурчунда болбосун, бардык тактоочтордо жана диалектилерде түшүнүү үчүн полиглот болуунун кереги жок. Практика көрсөткөндөй, кайрымдуулук – бул которууну талап кылбаган жакшылыктын универсалдуу тили.

Биринчиден, бул жаман ниети жок жардам, ал ар кандай формада сунушталат: каржылык колдоо, волонтердук иш-чаралар, социалдык долбоорлорго катышуу… Бул ошондой эле жашоону маңызга толтуруунун, тагдыры жакшы болбой калгандарга үмүт тартуулоо үчүн бакубат адамдарды бириктирүүнүн ыкмасы.

Азыркы дүйнөдө миллиондогон адамдар негизги товарларга – тамак-ашка, медициналык тейлөөгө, билимге жетишпейт. Кайрымдуулук ушул боштуктарды толтурат – жакырчылыкты кыскартат, экологиялык жоопкерчиликти күчөтөт жана турмуштук маанилүү ресурстарга жетүүнү оңойлотуу аркылуу социалдык теңсиздиктин кесепеттерин жеңилдетет.

Кайрымдуулуктун тарыхы миңдеген жылдарды камтыйт, өз ара жардамдашуу жашоо үчүн зарыл болгон байыркы жамааттарга барып такалат. Цивилизациялардын өнүгүшү менен бул ишмердүүлүк жаңы формаларга ээ болду жана ар бир маданиятта өзүнүн үлгүсү бар.

Иудаизмде жаман ниетсиз жардам цдаки салтына бекитилген – жакырларга кайрымдуулук милдеттүү түрдө жасалган.

Ислам дининде адамдардын жашоосун жакшыртууга кошкон ушул сыяктуу салымдар зекет жана садака деп аталат.

Буддизмде боорукердик жана кайрымдуулук рухий жолдун бир бөлүгү катары каралат.

Христиан дини кайрымдуулукту негизги жакшылык катары белгилейт, бул балдар үйлөрүнүн, ооруканалардын жана мектептердин пайда болушуна алып келген.

Орто кылымдарда кайрымдуулук чиркөөнүн жана дворяндардын колдоосу астында ишке ашырылган: монастырлар үй-жайсыздарга баш калкалоочу жай берип, аристократтар кедейлерди колдошкон. Агартуу доорунда бул иш-аракеттер коомдук жоопкерчиликке басым жасоо менен динден тышкары мүнөзгө ээ болгон.

20-кылымда ал системалуу болуп калды: институттар жардамды бир топ структуралуу кылып, узак мөөнөттүү программаларды иштеп чыга башташты. Бүгүнкү күндө кайрымдуулук фонддору кайрымдуулук идеяларын ишке ашырып, муктаждарга колдоо көрсөтүү боюнча масштабдуу долбоорлорду уюштурууну улантууда.

«Эл-Ди-Эс Черитиз» фонду – уюмдашкан жардам дүйнөнү кантип өзгөртө аларына эң сонун мисал. Кыргызстанда 2018-жылдын 8-октябрында түзүлгөн фонд ондогон жылдардан бери дүйнө жүзүндөгү турмуштун оор шартына туш болгон жана муктаж жарандарга кайрымдуулук колдоо көрсөтүп келе жаткан АКШдагы ушундай аталыштагы уюмдун тажрыйбасына таянат. Кыргыз «Эл-Ди-Эс Черитиз»  ишмердүүлүгүн көз карандысыз жүргүзөт, учурдагы көйгөйлөрдү чечүү менен гана алектенбестен, туруктуу өнүгүү үчүн шарттарды түзүүдө.

Фонддун программаларына медициналык жабдууларды жана коляскаларды жеткирүү, адистерди даярдоо, балдар үйлөрүнө, баш калкалоочу жайларга, реабилитациялык борборлорго, билим берүү уюмдарына колдоо көрсөтүү, ошондой эле өзгөчө кырдаалдарга кабылган адамдарга жардам көрсөтүү кирет.

Ар бир ишке ашырылган долбоор – кайрымдуу адамдардын жашоону жакшыртууга болгон жалындуу каалоосунун жана бул багытта жасалган кичинекей кадам да кимдир бирөөнүн тагдырын өзгөртө алат деген чын жүрөктөн ишенүүсүнүн натыйжасы. Фонд негизделгенден бери 170тен ашык долбоорду ишке ашырып, 3,2 миллион адамды бактылуу кылды. Жардамдын жалпы суммасы 18,7 миллион АКШ долларын түздү.

Жакшылыктын чек арасы болбойт жана башка адамга бир жолу жардам колун сунган ар бир адам чоң глобалдык кыймылдын бир бөлүгү болуп калат. Сиздин жупуну иш-аракетиңиз ошол учурда ага абдан муктаж болгон адам үчүн бүт дүйнөгө айланат. Колдоо сөзү, боорукердик мамиле, жылыткан жылмаюу – бул кам көрүүдөн да жогору турган нерсе. Бул бир эле адамдын эмес, бир канча муундун тагдырындагы өзгөрүүлөрдүн башталышы. Анткени, жакшылык кайтып келет. Ал биздин жүрөгүбүздө сакталып, шыктандырат, бириктирет жана баарыбызды күчтүү кылат. Биз биргелешип ар бир адам жылуулукту жана камкордукту сезген коомду түзө алабыз.

Келгиле, дүйнөнү биргеликте жакшыртабыз!